Geri Dönüşüm
Geri Dönüşüm Nedir?
Dünyada her sene yaklaşık olarak 400 milyon adet endüstriyel ambalaj kullanılmakta olup bunun 235 milyon adedini sac variller, 154 milyon adedini plastik variller ve diğer 11 milyon adedini ise IBC'ler oluşturmaktadır.
Doğada ve çevremizde bulunan her malzeme gibi endüstriyel ambalajların da içinde bulundukları çevre ile bir şekilde etkileşimleri kaçınılmazdır.
Bir kere kullanıldıktan sonra ambalajlar yok olmayacakları için bir şekilde el değiştirmekteler, yaygın olarak satılmak ya da verilmek suretiyle kullanıcı firmalar tarafından bir anlamda uzaklaştırılmaktadırlar. Ancak, bu durum sonunda gerek çevremiz, gerekse öncelikle insan sağlığı olmak üzere tüm canlılar için sürekli ve önlenemeyen bir tehlike kaynağı olmaktadır.
Çözüm, ambalajın geri dönüşümdedir. Ambalaj yenileme sayesinde kullanılmış ambalajlar çöpe atılmayacak ya da çevremize dağılıp çevre kirliliği yaratmayacaktır. Defalarca kullanılabilen ambalajların yarattıkları kazançlar saymakla bitmez. Bilinçli bir sirkülasyon sayesinde, çevre zararlarının önlenmesi yanında ve yurt ekonomisine katkıları çok büyüktür.
Endüstriyel ambalaj geri dönüşümün gelişmiş ekonomilerdeki uygulamalarının sonucunda elde edilen tecrübe ve deneyimler, üç temel unsurun önemini ortaya koymaktadır:
- Kullanılan ve boşaltılan ambalajların geri dönüşüm veya nihai bertarafa kadar geçen ömrünün kontrol altında tutulması,
- Ambalajın son kullanım alanından geri dönüşüm veya nihai bertaraf tesisine taşınması ve toplanması,
- Geri dönüşümün nasıl yapılacağı, kalitesi, kullanılması gereken teknolojiler ve prosesler anında oluşan atıkların bertarafı.
Bu üç konudan ilk ikisi yürürlükteki mevzuat ile düzenlenmiştir.
Çevre ve Orman Bakanlığı, "Ambalaj ve Ambalaj Atıklarının Kontrolü Yönetmeliği"ni 30 Temmuz 2004 tarihinde Resmi Gazete de yayınladı.Yönetmelik 01.01.2005 itibariyle uygulamaya koyuldu.
Bu yönetmeliğe uygun olarak tesislerinde varil, IBC yada diğer çeşitli ambalajlar bulunduran sanayiişletmeleri, kullanımdan sonra bu ambalajları çevreye zarar vermeyecek şekilde, Bakanlıktan lisans almış geri dönüşüm tesislerine yada bertaraf tesislerine göndermekle yükümlüdürler. Bu yönetmelik, ambalaj kullanıcılarına, Bildirim, Belgelendirme, Geri Dönüşüm ve Geri Kazanım zorunluluğu getirmektedir.
Bunlara ilave olarak, T.C. Çevre ve Orman Bakanlığı'nın yayınlamış olduğu diğer bir yönetmelik olan, "Tehlikeli Atıkların Kontrolü Yönetmeliği"ne göre, tehlikeli atık bulaşmış kullanılmış ambalajlar tehlikeli atık sayılmakta ve bu ambalajları kullanan firmalar, bu atıklarını usulüne uygun olarak bertaraf edilmelerini sağlamak amacıyla gene sadece ambalaj geri dönüşüm veya bertaraf lisanslı firmalara vermekle yükümlüdürler.
Aynı şekilde bu ambalajların nakliyesini yapacak firmaların özellikleri, nakliyede kullanılacak araç ve hatta şoförlerin haiz olması gereken nitelikler Yönetmelikte belirlenmiştir.
Ülke genelinde varil yenileme faaliyetinin mutlak suretle bakanlıktan lisans almış firmalar vasıtasıyla yapılması sağlanmalıdır.
Uluslararası Birlikler
Endüstriyel ambalaj geri kazanımı konusunda dünyada faaliyet gösteren dernekler şunlardır:
- ACRA - (Australian Container Reconditioners Association - Avustralya Konteynır Yenilemeciler Birliği): Avustralya, Yeni Zelanda ve Asya-Pasifik ülkelerindeki endüstriyel ambalaj geri dönüşüm firmalarının oluşturduğu bir birliktir.
- JDRA - (Japan Drum Reconditioners' Association - Japon Varil Yenilemeciler Birliği) - Japonya'da faaliyet gösteren varil yenileme firmalarının oluşturduğu birlik olup 1967 yılında kurulmuştur.
- RIPA - (Reusable Industrial Packaging Association - Tekrar Kullanılabilir Endüstriyel Ambalaj Birliği) - Kuzey Amerika'da faaliyet gösteren endüstriyel ambalaj yenileme endüstrisini temsil eder.
- SERRED - European Reconditioners of Industrial Packaging - Avrupa Endüstriyel Ambalaj Yenilemeciler Birliği) - İngiltere, Fransa ve Almanya'nın girişimleri ile 1971 yılında kurulan birlik, şu an Avrupa'da faaliyet gösteren tüm endüstriyel ambalaj geri dönüşüm firmalarını temsil etmektedir.
Yukarıda bahsedilen birliklerin tümü ise birleşerek ICCR (International Confederation of Container Reconditioners – Uluslar arası Konteynır Yenilemecileri Konfederasyonu) organizasyonunu oluştururlar. Tüm bu firmalar ve birlikler, benzer şekilde örgütlenmiş olan yeni endüstriyel ambalaj üretim firmaları ve onların oluşturdukları birlikler ile organik bir bağ içinde faaliyet gösterirler. Nitekim kullanım sonrası oluşan ambalaj atıklarının elden çıkarılması ve değerlendirilmesi için yeni ambalaj üreticilerinin ambalaj yenilemecilerine, ambalaj yenilemecilerin ise ekonomik faaliyetlerine devam edebilmeleri için hammadde kaynağı olarak yeni ambalaj üreticilerine ihtiyaçları vardır.
Varilsan Ibc Tank ve Varil, Avrupa Endüstriyel Ambalaj Yenilemeciler Birliği SERRED'in de Türkiye'deki ilk ve tek üyesi ve temsilcisidir. Ancak Varilsan Ibc Tank ve Varil, ülkemizde ki diğer lisanslı ambalaj geri dönüşüm firmalarının da kısa bir dönem içerisinde SERRED üyeliğine katılarak uluslararası düzeyde bir dernek üyeliğinden istifade etmeleri ve ülkemizdeki geri dönüşüm sektörüne katkılarının artması için gayret etmektedir.